maandag 14 april 2008

Wat nu weer?

Ben sinds een jaartje erg geïnteresseerd geraakt in de 1e wereldoorlog.

Van een geromantiseerde samenleving van voor 1914 (de oorlog begint met bloemen in de loop van het geweer) tot aan de desillusies van de lost generation in 1918 en eigenlijk al een paar jaar daarvoor. Vooral die verandering boeit mij mateloos. Hoe komt dat toch zover?

De opmaat tot deze wereldoorlog loopt via een vlootopbouw door Duitsland en het willen vergaren van grotere koloniale zeggenschap. Beide zijn tegen het zere been van de absolute alleenheerser op beide gebieden: Engeland. Dan is er nog steeds de verpletterende overwinning van Pruisen op Frankrijk in 1871 waardoor Frankrijk Elzas-Lotharingen aan het nieuwe keizerrijk Duitsland moet afgeven: wraak!
Het vermoorden van Franz Ferdinand door Prinzip was eigelijk een welkome aanleiding voor iedereen om wat stoom af te blazen. Dat liep echter verschrikkelijk uit de hand.

De uitgeputte landen tekenen in 1918 in Versailles een vredesverdrag dat voor Duitsland desastreus uitpakt. De armoe en chaos in Duitsland blijft jarenlang een voedingsbodem voor communisme en fascisme. Uiteindelijk blijft Hitler als laatste overeind en hij wil de schande van 1918 uitwissen.

Zo bezien vormen de 1e en 2e wereldoorlog niets meer of minder dan 1 lange wereldbrand met een iets rustiger interbellum. De reactie op de afloop van de 2e wereldoorlog is eigenlijk de daarop volgende koude oorlog. Die eindigt pas in 1989 met de val van de muur. In Joegoslavië laten ze het nog iets langer duren.

Vanaf dat moment kun je eigenlijk pas zeggen dat de agressieve 20e eeuw, die begint met het uitbreken van de 1e wereldoorlog, voorbij is.

En ik vind op dit moment dus met name het begin van de 20e eeuw zo interessant: de 1e wereldoorlog.

De generaals met achterlijke, geromantiseerde oorlogsstrategieën, in het bezit van 20e eeuws wapentuig zoals de mitrailleur, en een volslagen desinteresse voor het welbevinden van de gewone soldaat, zijn verantwoordelijk voor de afslachting van miljoenen soldatenlevens.

De 1e wereldoorlog kenmerkt zich door een gigantisch verlies aan soldatenlevens. Verdun, Ieper en de Somme zijn nog steeds beruchte namen. De 2e wereldoorlog kenmerkt zich meer door het verlies aan burgerlevens door bombardementen op steden, tewerkstelling van burgers in de Duitse industrie en door de vernietigingskampen voor politieke gevangenen en vooral joden.

Later meer...