Na alweer een te lange afwezigheid vanwege Corona, konden we eindelijk weer een weekend naar Verdun. Marij & Louis hebben een mooie wandeling uitgestippeld in de bossen rondom de Ouvrage d'Eix. Temperatuur is goed, muggen zijn verbazingwekkend afwezig en het onkruid, ach dat blijft onkruid. En Arko is ook weer een jaar verder, Arko is topfit.
We beginnen de wandeling van dag 1 met een identieke Abri du Projecteur die we vorig jaar rondom Tavannes gezien hebben. Inclusief de barakken waar de generator stond.
De Abri du Projecteur (zie ook vorige blog over de werking)
Redelijk goed intact gebleven na al die jaren!
We lopen een stukje door. De Duitsers zijn hier niet geweest, dit stuk is altijd Frans gebleven en heeft niet direct in de frontlinie gelegen.
Enorme loograven
We komen bij een retranchement, een betonnen versteviging, onderdeel van de stellingen tussen Moulainville en Tavannes. In het retranchement liggen de restanten van een bed.
Iets verderop liggen 3 opstelplaatsen met een trappetje er tussen.
Wat ik niet wist is dat dat trappetje van Arko is.
Dan een bunker, onder het maaiveld met 2 identieke ruimtes. Deze bunker is voor mij het hoogtepunt van de dag. Dat komt vanwege de inscriptie die de Yankees er hebben achtergelaten in 1918. Vorige wandeling zagen we de inscriptie van het Marokkaanse regiment dat een dag (!) later werd afgeslacht. Deze inscriptie van de Amerikanen is onder een ander gesternte gezet. De geallieerden waren aan de winnende hand en de Duitsers trokken zich terug.
De Yankees Vollmeke kwamen resp. uit NYC en Talbot uit Boston. Marij heeft nog een en ander teruggevonden over Vollmeke.
Nog meer Amerikaanse souvenirs
We lopen door naar LLM2 tussen La Laufée en Moulainville. We herkennen dit type bunker uit eerdere tochten. 4 kamers, een latrine, een aangebouwde keuken.
Daarna een stelling voor 2 stuks marinegeschut van 140mm. Gaaf overblijfsel!
Een natuurlijke doline is gebruikt om tussendepot 'J' sous roc te herbergen
Onderweg naar de Ouvrage komen we langs een artillerie opstelplaats met munitie nissen,
Batterie 1-2
Tussen de LLM2 en het fort van Moulainville ligt de Ouvrage d'infantrie d'Eix.
Mooie plek om rond te snuffelen en ook om te lunchen.
Na de heerlijke lunch bij de Ouvrage en een beetje kletspraat 😀 is het volgende doel de bunker waar je nog goed van de ene naar de andere kant kunt lopen, met naast de ingangen een 'cuve' waarop luchtafweer geschut was geplaatst.
Even rusten op de fundamenten (ruïnes) van een onbekend, wat groter, gebouw
Wederom een artillerie opstelplaats (Batterie) met munitie nissen.
Van beton deze keer, niet gemetseld.
Vervolgens het Station de Pompage van Moulainville. De watervoorziening voor het Fort met grote bakken voor de wateropslag
Dan de laatste bunker van deze wandeling. Mooie halvemaan vorm aan de voorkant en een open achterkant met een 'zwart' beschilderde (niet geblakerd) binnenkant.
Dat was dan weer de wandeling met Marij & Louis. En de onvermoeibare Arko natuurlijk. Wederom super bedankt voor het verzorgen van deze wandeling, zonder jullie hadden we dit niet kunnen doen, en helemaal al niet in 1 dag. We nemen afscheid en besluiten zelf nog wat fotomomentjes mee te pikken. Het is immers ongelofelijk lekker weer.
De MG bunker Casemate Pamard
Het Ossuaire de Douaumont, zeer fotogeniek, in alle jaargetijden
C'est fini pour aujourd'hui
Tenminste... nu lekker een pint pakken bij het hotel, lekker eten bij de Buffalo Grill en beetje uitbuiken op bed alvorens in slaap te kukelen. Vermoeiend dagje geweest.
Dag 2 start met een lekker ontbijtje op het terras van het hotel in een opkomend zonnetje. In de zomer heb je veel onkruid, maar de lekkere temperaturen zijn ook goud waard.
Vandaag wandelen we door het Bois des Forges, ten noorden van de Mort Homme. Dus dan weet je wel wat zich daar heeft afgespeeld.
Diverse Duitse regimenten zijn hier gelegerd geweest. Dat heeft zijn sporen achtergelaten. Veel pokdalige grond. Ook veel bosbouw op sommige stukken. Overigens, zowel vandaag als gisteren niet in bossen gelopen waar de schorskever heeft huisgehouden. Waar deze is geweest en waar de dode naaldbomen zijn gekapt, kun je een jaar later niet meer doorheen komen. Een en al dicht struikgewas. Dat wordt pas weer begaanbaar zodra er hoge bomen groeien en het onkruid op de bodem geen kans heeft een 'lichtje' te scheppen.
We stuiten al snel op bodem restanten en stellingen
Bunkertje, wellicht een stationnetje voor het smalspoor dat door deze bossen liep
Stollen
Flessen, opgeblazen bunkers, varkensstaarten, loopgraven, putten. Mooie lunchplek dus.
En... een bloemetje
Een opgeblazen escargot bunker. Het slakkenhuis nog herkenbaar. Bij de bunker lag nog een stuk steelhandgranaat
Veel loopgraven
We lopen het bos weer uit.
Op er even verderop weer in te duiken. Enorme artilleriestellingen, Hoge wallen met erin een bunker.
We hebben nog een aantal andere punten in het bos die we willen bezoeken maar besluiten het bos het bos te laten en voor een paar fotomomentjes buiten de bossen te kiezen.
Via het dorpje Dannevoux rijden we naar de Duitse begraafplaats
De Joodse bevolking van Duitsland voelde zich Duits en wilde als Duitser gezien worden. Zij dienden in het Duitse leger als ieder ander. Dat klinkt voor ons toch enigzins vreemd nu wij de geschiedenis van de jaren '30 en '40 kennen. Al lezende in de boeken over de jaren voor en na de eerste wereldoorlog kwam ik erachter dat de nazi's het antisemitisme zeker niet hebben uitgevonden. Ja, ze hebben het met de machinale massaliteit tot in extremis doorgevoerd, maar jaren daarvoor waren de Joden ook al opgejaagd wild tijdens de Russische pogroms, en golden er al diverse verboden voor Joden. De Weense burgemeester ten tijde van de jeugdjaren van de gefreiter was openlijk antisemiet. Het formidabele dagboek van Harry Kessler maakt melding van gewone en ook aristocratische Duitsers die antisemiet zijn. Een deel van de bevolking wás gewoon antisemiet. De nazi's hebben gebruik gemaakt van bestaande gevoelens en deze enorm aangewakkerd.
Na de tweede wereldoorlog ligt dat heel anders, en begrijpelijk. Maar opletten, de wereld nu begint trekken te vertonen van de wereld 100 jaar geleden.
Van daar is het niet ver naar de Duitse begraafplaats van Breuilles-sur-Meuse. Enorm groot, er liggen meer dan 11.000 Duitse soldaten begraven
Op weg naar Romagne
Het kan altijd groter. Op de Amerikaanse begraafplaats bij Romagne liggen meer dan 14.000 Amerikaanse soldaten begraven. Opvallend, nergens een bloemetje te bekennen, bij geen enkel graf.
Dit graf wilde ik vinden, plot F, rij 36, graf 40. Freddie Stowers, Medal of Honor.
Een ingekleurde foto
Het verhaal van Freddie Stowers is heldhaftig aan de ene kant en tenenkrommend aan de andere kant.
Racisme is op dit moment een hot item in Amerika, honderd jaar geleden was het niet beter.
President Woodrow Wilson, de idealistische democraat en drijvende kracht achter de League of Nations, was een racist, en liet zelfs de film Birth of a Nation in het Witte Huis vertonen. Opperbevelhebber Pershing wilde geen enkele Amerikaanse unit afstaan aan de Fransen, ze bleven allemaal onder zijn, Amerikaanse, bevel. Behalve enkele inferieur aan de witte regimenten geachte zwarte gevecht units...
In een aanval op Hill 188 geven de Duitsers zich over, gaan op de loopgraaf staan, de Amerikanen lopen er op af....de Duitsers springen terug en beginnen te schieten (kotsmomentje). Hierbij raakt Freddie de eerste keer gewond. Ze veroveren tóch de MG post en rukken op naar de tweede loopgraaf en Freddie wordt de tweede keer geraakt, is dodelijk gewond, maar blijft zijn kameraden aansporen. Dat lukt en Hill 188 wordt veroverd. Freddie sterft dezelfde dag. Zijn bevelhebbend officier draagt hem voor de Medal of Honor. Maar de voordracht raakt kwijt.
In de jaren '80 en '90 onderzoekt een commissie de voordrachten en komt de vergeten voordracht tegen. In 1991 wordt de Medal of Honor alsnog overhandigd, 70 jaar na dato, door president Bush (senior) aan de dan nog levende 2 zussen van Freddie Stowers. Er zit een filmpje van de uitreiking bij de link. Freddie Stowers is daarmee de eerste Afro-Amerikaanse soldaat die de Medal of Honor ontvangt.
Volgende keer naar de Argonne, nu het nog kan. Binnenkort zijn enkele sites voor jaren niet meer te bezoeken.
